Op 5 mei vieren we Bevrijdingsdag – officieel een nationale feestdag. Maar dat betekent niet automatisch dat iedereen dan ook vrij is. Of je op feestdagen moet werken of niet, is namelijk niet vastgelegd in de wet. Dat hangt af van wat er in de cao of arbeidsovereenkomst staat.

Toch lijkt er beweging te komen. Op 3 december 2024 nam de Tweede Kamer een motie aan van Kamerlid Boomsma. Die roept de regering op om te onderzoeken of 5 mei een officiële nationale feestdag kan worden met een vrije dag voor iedereen. Minister Van Hijum heeft inmiddels op die motie gereageerd.

Het kabinet vindt het belangrijk dat we op 5 mei echt even stilstaan bij wat vrijheid en democratie voor ons betekenen. Bevrijdingsdag is hét moment om te vieren dat we in Nederland in vrijheid leven – en dat mag best op een toegankelijke en feestelijke manier. Daarom roept de minister werkgevers- en werknemersorganisaties op om het idee van een jaarlijkse vrije dag op 5 mei onder de aandacht te blijven brengen bij cao-partijen. Zo werken we samen aan een toekomst waarin Bevrijdingsdag een vaste plek krijgt, niet alleen in ons hart, maar misschien ook in de agenda.

Sinds 24 september 1990 is 5 mei officieel een nationale feestdag. Maar net als bij bijvoorbeeld Koningsdag, Nieuwjaarsdag en Kerst, betekent dat niet automatisch dat je die dag vrij bent van werk. Of je vrij bent, hangt af van wat er in je cao of arbeidscontract staat.

Of je op feestdagen moet werken, is in Nederland niet wettelijk vastgelegd. Daar worden afspraken over gemaakt in de cao of binnen het bedrijf zelf. En dat is ook logisch, want in sommige sectoren móet er nou eenmaal worden doorgewerkt – denk aan de zorg, het openbaar vervoer of de beveiliging.

Daarnaast zijn er ook branches waar juist op feestdagen de drukte losbarst, zoals in de horeca, evenementen, winkels, musea en het toerisme.

Een standaardwet voor iedereen zou dus niet goed werken. Daarvoor is er te veel verschil tussen beroepen en sectoren. Maatwerk blijft nodig als het gaat om werken of vrij zijn op feestdagen.

Al sinds 1959 roept de Stichting van de Arbeid cao-partijen op om werknemers in lustrumjaren (zoals 2020, 2025, 2030…) op 5 mei een vrije dag met loonbehoud te geven – zolang het werk dat toelaat en het bedrijfsbelang niet in gevaar komt.

In 2019 sprak het kabinet de wens uit om van 5 mei elk jaar een vrije dag te maken. De Stichting van de Arbeid gaf die oproep toen door aan de cao-partijen, want zij bepalen uiteindelijk of dat ook echt gebeurt.

En er zit schot in de zaak: in 2022 had 27% van de werknemers vrij op Bevrijdingsdag. In 2024 was dat al gestegen naar 34%. Op 11 februari 2025 herinnerde de Stichting van de Arbeid cao-partijen opnieuw aan die oproep: maak van 5 mei een jaarlijkse vrije dag voor iedereen.

Wie weet zijn we er in de komende jaren allemaal echt bij op het bevrijdingsfestival – en niet alleen na werktijd!