Het aantal loonbeslagen groeit, hoe ga je hier als organisatie mee om?

Prijsverhogingen vliegen je om de oren. Wellicht krijg jij te maken met medewerkers die financiële problemen hebben. In dit artikel bespreek ik met je wat schulden zijn, wat de gevolgen voor je organisatie kunnen zijn en hoe je jouw medewerker kunt helpen.

Hoge energieprijzen en prijsverhogingen vliegen je om de oren. Vier op de vijf werkgevers heeft te maken met medewerkers die financiële problemen hebben. Blijkt uit onderzoek van Deloitte, samen met SchuldenlabNL en VNO-NCW. In dit artikel lees je wat schulden eigenlijk zijn, hoe je ze herkent bij je medewerkers en hoe je hulp kunt bieden.

Een schuld is simpel gezegd een geldbedrag dat iemand nog moet betalen. Dit hoeft echter niet meteen een probleem te zijn, want een hypotheek of een bestelling achteraf betalen zijn bijvoorbeeld ook schulden. We spreken pas over financiële problemen wanneer de rekeningen niet meer worden betaald, er meerdere betalingsachterstanden zijn, er geen geld is om de schuld mee af te lossen, de betalingsachterstand op vaste lasten meer dan twee maanden is of je niet weet hoe je zonder hulp aan je betalingsverplichtingen kunt voldoen. Een kleine achterstand is vaak nog wel op te lossen met wat spaargeld of door even minder geld uit te geven. Maar met grote achterstanden is het erg lastig hier weer uit te komen.

Een medewerker met schulden heeft impact op je organisatie. Zorgen over schulden kunnen onder andere leiden tot productiviteitsverlies en ziekteverzuim, tevens ben je verplicht om mee te werken met loonbeslag op het salaris van je medewerker.

Het vroegtijdig herkennen van financiële problemen bij medewerkers kan veel ellende voorkomen. Een van de duidelijkste signalen is bijvoorbeeld een loonbeslag. Maar de geldproblemen zijn dan vaak al redelijk vergevorderd. Er zijn echter meer signalen waar je als werkgever op kunt letten:

Sommige signalen zijn redelijk duidelijk (een loonbeslag, vragen om een lening) en andere signalen hebben te maken met gedrag wat ook een andere oorzaak kan hebben. Schulden leiden tot veel stress en tunnelvisie. Hierdoor kan het gebeuren dat een medewerker zich vaker ziek meldt, minder productief is of zich afzondert van collega’s.

Je herkent een of meerdere signalen, wat nu? Wie in problematische schulden terecht komt zwijgt daar het liefst over, zeker op het werk. Veel mensen schamen zich ervoor en verdringen het probleem. Het is ten eerste belangrijk om zo snel mogelijk het gesprek aan te gaan op een plek waar andere collega’s niet mee kunnen luisteren. Voor een medewerker met schulden is de drempel vaak erg hoog om hierover in gesprek te gaan. Het is dan ook belangrijk om deze drempel zo laag mogelijk te maken. Bied een luisterend oor en oordeel niet. Vraag vooral naar waar de medewerker behoefte aan heeft, zonder meteen met oplossingen te komen. Zoek samen naar mogelijkheden, vaak is er meer mogelijk dan een medewerker in eerste instantie denkt.

Als het zover is en je zit met de medewerker aan tafel, kan het zijn dat het gesprek niet heel vloeiend verloopt. Hoe voorkom je dit? Het is goed om open vragen aan de medewerker te stellen. Op deze manier kan de medewerker zijn verhaal kwijt. Begin de vraag nooit met ‘Waarom’. Dit kan namelijk veroordelend overkomen. Laat voornamelijk de medewerker aan het woord, door het hardop te zeggen, wordt hij of zij zich bewust van de ernst van de situatie. Bewustwording is de eerste stap naar de oplossing en daarmee wordt hulp eerder geaccepteerd. Aangezien dit het doel is van het gesprek, is het dus goed om de medewerker zoveel mogelijk zelf te laten praten.

Verder is het van belang dat je de medewerker zelf laat bepalen hoe het verdere traject eruit zal zien. De medewerker moet zelf achter de keuze staan hulp te accepteren. Probeer de medewerker hiertoe te motiveren, maar dwing hem of haar dus nooit.

Zijn de problemen te overzien? Dan kan de werkgever de medewerker wijzen op een telefonische helpdesk of online hulp. Dit kost weinig en helpt om geldzaken weer op orde te krijgen en te houden. Er zijn bijvoorbeeld websites die mensen met kleine schulden helpen om het zelf op te lossen. De website Zelfjeschuldenregelen (nibud.nl) biedt bijvoorbeeld een handig stappenplan om bij kleine achterstanden problemen zelf op te lossen. Ook zijn er op deze site voorbeeldbrieven te vinden voor betalingsregelingen. Andere nuttige websites zijn die van het Nibud, Geldfit en de NSR (Nederlandse Schuldhulproute).

Als de financiële problemen te groot zijn, dan is het goed om professionele hulp in te schakelen. Denk bijvoorbeeld aan de schuldhulpverlening van de gemeente of schakel zelf een budgetcoach in. Zie het betalen van een budgetcoach als een investering.

Je hebt misschien de neiging om door middel van een voorschot of lening acute problemen op te lossen. Maar denk hier goed over na voordat je van een koude kermis thuis komt. Je medewerker helpen met geld kán, maar pas als je heel zeker weet wat het totaal van schulden is en hoe deze zijn ontstaan. Ons advies is om dit te doen als er al hulp door een professional is en je geld dus onderdeel wordt van de oplossing en niet de zoveelste lening.

Zoals je ziet zijn de financiële problemen van een medewerker niet gemakkelijk op te lossen. Het is belangrijk om de signalen tijdig te zien en daar als werkgever adequaat op te reageren. Heb je twijfels over wat je als werkgever kan en mag doen? Neem dan contact met de HR adviseurs van ESVE Groep op, wij helpen je graag.